Қазақстан Республикасының халық әртісі

Нұржамал Үсенбаева, қазақтың аса көрнекті опера әншісі (сопрано), Қазақстан Республикасының халық әртісі, Татарстан Республикасының халық әртісі, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, «Құрмет» орденінің кавалері, көркемөнер және мәдени қызмет саласындағы «Golden Europea» сыйлығының иегері.

Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының түлегі (профессор Бекен Жылысбаевтың жеке ән айту класы, 1979 – 1984 жж.). Алғаш рет сахнаға Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрында «Қыз Жібек» ұлттық операсының басты партиясын орындап шыққан. Аталған театрдың солисі ретінде 1997 жылға дейін қызмет еткен. 1991 жылы Швейцарияда атақты опера әншісі Элизабет Шварцкопфтың тағылымдамасынан өткен. Нұржамал Үсенбаева – Барселонадағы Франциско Виньяс атындағы халықаралық байқаудың лауреаты (Испания), Глинка атындағы Халықаралық вокалистер байқауының арнайы сыйлығының иегері.

Қазақстандағы № 1 сопрано Нұржамал Үсенбаеваның талантын бүкіл әлем мойындаған: ол Ресейдегі Үлкен театрда, Мұса Жәлел атындағы Татар академиялық мемлекеттік опера және балет театры (Қазан, Татарстан) және т.б. сынды үздік опера сахналарында сәтті өнер көрсеткен. 2013 жылы ашылған «Астана Опера» мемлекеттік опера және балет театрының премьералық спектаклі «Біржан – Сара» операсындағы басты рөлді Нұржамал Үсенбаева орындады. Операның қоюшы-режиссері Юрий Александров, әншінің серіктесі Ресейдің еңбек сіңірген әртісі, Татарстанның халық әртісі Амед Агади болды.

Әншінің бай репертуарына Дж. Вердидің  «Травиата» операсында Виолеттаның, «Риголетто» операсында Джильданың, «Фальстаф» операсында Алисаның рөлін, Дж. Пуччинидің «Богема» операсында Мимидің, «Турандот» операсында Лиудың рөлін, Г. Доницеттидің «Лючия ди Ламмермур» операсында Лючияның, Дж. Россинидің «Севиль шаштаразы» операсында Розинаның рөлін, В. Моцарттың «Фигароның үйленуі» операсында графиняның рөлін, Ш. Гуноның «Фауст» операсында Маргаританың, К.-М. Вебердің «Еркін атқыш» операсында Агатаның рөлін, Ж. Бизенің «Маржан іздеушілер» операсында Лейланың, «Кармен» операсында Микаэланың рөлін, Ж. Оффенбахтың «Гофманның ертегілері» операсында Антонианың, И. Штраустың «Жарқанат» операсында Розалинданың рөлін, М. Глинканың «Жизнь за царя» операсында Антониданың, А. фон Цемлинскийдің «Ергежейлі» Операсында Инфантаның,  «Ақшақар» операсында Ақшақардың рөлін, Н. Римский-Корсаковтың «Патшаның қалыңдығы» операсында Марфаның, «Сервилия» операсында Сервилияның, А. Жұбанов пен Л. Хамидидің  «Абай» операсында Ажардың, М. Төлебаевтың «Біржан-Сара» операсында Сараның, Е. Рахмадиевтың «Алпамыс» операсында Гүлбаршынның, Е. Брусиловскийдің «Қыз Жібек» операсында Жібектің, «Ер Тарғын» операсында Дананың рөлін және тағы басқа көптеген рөлдерді сомдады.

Америкалық «Daily News» басылымы әнші туралы былай деп жазған: «...Нұржамал Үсенбаева өз халқының бұлбұлы атанған». Ресейлік «Известия» газеті Нұржамал Үсенбаеваға еуропалық шыңдалған дауысы бар Алматыдан шыққан ғажайып әнші және үздік Виолетта деген баға берген.

Нұржамал Үсенбаеваның әлемдік деңгейдегі мәртебелі музыкант екенін «Carnegie Hal» (Нью-Йорк, АҚШ), Cortot (Париж, Франция), Conzertgebaum және Care (Амстердам, Нидерланды), Coliseum (Лиссабон, Португалия), Париждағы ЮНЕСКО бас пәтерінің концерт залы, Мәскеу консерваториясының Үлкен және Рахманинов залдары (Мәскеу, Ресей), Филармонияның үлкен залы (Санкт-Петербург, Ресей) және т.б. әлемнің ең танымал сахналарында берген жеке концерттері дәлелдейді.

1998 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Астанадағы Еркеғали Рахмадиев атындағы мемлекеттік академиялық филармонияның жетекші солисі болып қызмет атқарып келеді.